โปรตีนและกรดอะมิโน อันเป็นส่วนประกอบของโปรตีนนั้น ถือได้ว่าเป็นต้นกำเนิดของชีวิต
ในทุกๆ เซลล์บนร่างกายของเรา ตั้งแต่กล้ามเนื้อกระดูกไปจนถึงเส้นผมและขน ล้วนมีโปรตีนเป็นส่วนประกอบทั้งสิ้น โปรตีนนั้นถูกสร้างขึ้นจากกรดอะมิโนชนิดต่างๆ ประกอบกันเป็นสายยาว โดยมีมากถึงกว่ายี่สิบชนิด จัดเรียงตัวกันไปในแบบต่างๆ ส่งผลให้โปรตีนมีโครงสร้างและหน้าที่แตกต่างกันออกไปตามการจัดเรียงนั้นๆ โปรตีนเหล่านีมีความสำคัญหลายอย่าง อาทิเช่น
- รักษาโรคสะเก็ดเงินรุนแรง
- เป็นแหล่งพลังงานของร่างกาย
- ซ่อมแซมเซลล์ที่สึกหรอ และสร้างเซลล์ใหม่
- ช่วยให้อวัยวะและเนื้อเยื่อต่างๆ ทำงานอย่างปกติ
- เสริมสร้างการเจริญเติบโต และพัฒนาการในเด็ก วัยรุ่น และหญิงตั้งครรภ์
เราจะได้รับโปรตีนได้อย่างไร?
เราได้โปรตีนจากอาหารที่รับประทานเข้าไป โปรตีนจะถูกย่อยสลายเป็นกรดอะมิโนในร่างกายของเรา โดยอาหารซึ่งเป็นแหล่งโปรตีนได้แก่ เนื้อสัตว์ต่างๆ สัตว์ปีก ปลา ไข่ และในอาหารที่ไม่ใช่เนื้อสัตว์บางชนิด ก็มีโปรตีนสูงเช่นกัน ได้แก่ ถั่วชนิดต่างๆ และธัญพืช (เช่น จมูกข้าวสาลี และพืชควินัวร์ เป็นต้น) สำหรับคนส่วนใหญ่แล้ว การทานอาหารอย่างพอเหมาะ ครบหมู่ ก็ทำให้ได้รับโปรตีนเพียงพอต่อความต้องการ โดยไม่ต้องทานโปรตีนเสริมแต่อย่างใด
สถาบันทางการแพทย์แนะนำให้คนวัยผู้ใหญ่ทานโปรตีนอย่างน้อย 8 กรัมต่อน้ำหนักตัว 20 ปอนด์ และควรได้รับพลังงานจากโปรตีน 10-35% จากพลังงานที่ได้รับทั้งหมด เพื่อสุขภาพที่ดี อย่างไรก็ตาม ปริมาณโปรตีนที่เราควรได้รับยังขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่นๆ ทั้ง อายุ สุขภาพ โดยเฉพาะเด็กและวัยรุ่น ซึ่งปริมาณโปรตีนที่ควรได้รับแตกต่างจากผู้ใหญ่
ตัวอย่างอาหาร ซึ่งอุดมไปด้วยโปรตีน มีดังนี้
- เนื้อสัตว์หรือเนื้อปลาไม่ติดมัน 2-3 ออนซ์
- ถั่วปรุงแห้งครึ่งถ้วย
- ไข่หนึ่งฟอง
- เนยถั่ว 2 ช้อนโต๊ะ
- ชีส 1 ออนซ์
ตัวอย่างอาหาร ซึ่งมีโปรตีนอยู่ในเกณฑ์ที่ดี มีดังนี้
- ไก่งวง
- เนื้อไก่ไม่ติดหนัง
- เนื้อกระทิง
- เนื้อวัวไม่ติดมัน
- เนื้อหมูไม่ติดมัน
- ปลาหรือหอย
- ถั่วต่างๆ (ถั่วพินโต ถั่วดำ เมล็ดมะม่วงหิมพานต์ ถั่วเลนทิล ถั่วแยก และถั่วชิกพี)
- เมล็ดพืชต่างๆ (อัลมอนด์ ฮาเซลนัทส์ ถั่วผสม เนยถั่ว เมล็ดทานตะวัน และวอลนัทส์)
- ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง เช่น เต้าหู้และเทมเป้
- อาหารไขมันต่ำต่างๆ
การพิจารณาปริมาณไขมันในอาหารที่อุดมไปด้วยโปรตีนก็เป็นสิ่งสำคัญ โดยเราควรมุ่งทานอาหารที่มีโปรตีนสูงและมีไขมันอิ่มตัวต่ำ ในปัจจุบัน มีงานวิจัยมากมายแสดงให้เห็นว่า การรับประทานอาหารจำพวกปลา เนื้อไก่ ถั่ว และธัญพืชแทนเนื้อวัวหรือเนื้อแดง ช่วยลดโอกาสการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร และลดโอกาสการเกิดโรคจำพวกโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน และมะเร็งได้
โปรตีนที่มากเกินไปมีโทษหรือไม่?
เมื่อร่างกายมีโปรตีนสะสมมากเกินไป อาจเกิดภาวะต่างๆ ดังต่อไปนี้ได้
- ปัญหาระบบทางเดินอาหาร เช่น ท้องอืด
- ปัญหาเกี่ยวกับตับ
- ปวดท้อง
- ท้องร่วง
- เพิ่มโอกาสการเป็นโรคเกาต์ (กรดยูริคในร่างกายเพิ่มขึ้นทำให้เกิดการอักเสบของข้อ)
- ความดันต่ำ
- พฤติกรรมการทานอาหารเปลี่ยนแปลงไป
- ไตทำงานหนักมากขึ้น
หากเราทานอาหารเหมาะสม ครบหมู่ ในปริมาณที่พอดี ปริมาณโปรตีนที่ได้รับก็มักจะอยู่ในช่วงที่ปลอดภัย อย่างไรก็ตาม หากต้องการทานอาหารที่มีโปรตีนสูงมากหรืออาหารที่ใส่โปรตีนหรือกรดอะมิโนเสริม ควรปรึกษาแพทย์ให้ดีก่อนตัดสินใจ
โปรตีนกับการแพ้อาหาร
ความหมายของการแพ้อาหารก็ คือ ปฏิกริยาที่ภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อโปรตีนในอาหารชนิดหนึ่งๆ มากเกินไป ซึ่งส่วนใหญ่ได้แก่อาหาร ดังต่อไปนี้
- นมวัว
- ไข่
- ปลา
- หอย
- ถั่วเหลือง
- ข้าวสาลี
- ถั่วลิสง
- ถั่วยืนต้นต่างๆ
https://www.honestdocs.co/protein
|